Het klinkt als een onschuldige televisiespelletje: kapje op of kapje af, maar het is bittere realiteit in Nederland.
En nu kappen met die mondkapjes discussie: Kap op of kap af, verder niet lullen want tijd is geld.
Al eerder schreven we hier over het mondkapje, en toen over de beschermende werking die een mondkapje zou kunnen geven zonder dat daarvoor wetenschappelijk bewijs nodig is.
Hu, hoor ik u nu denken, maar ja, zo werken suikerpilletjes of zo werkt het placebo-effect. Want dat werkt, en het mondkapje niet, en dus uiteindelijk weer wel. 😉 Maar tegen een hoge prijs.
En ja, er komen andere dingen bij kijken. Waarom geen plicht? Juridisch lastig. In het OV kan een mondmasker verplicht worden, want daarvoor koop je een vervoersbewijs en dan ga je en overeenkomst aan, en dan kan je extra eisen stellen.
En ja daarom mogen winkels het wel verplichten, want zij kunnen extra voorwaarden stellen bij winkelbezoek.
En er schijnt extra bewijs te zijn, dat mondkapjes wel echt helpen.
Want het eerste bewijs dat mondkapjes helpen was geen bewijs. Afstand houden helpt!
Fijn zo, en natuurlijk, als mondkapjes de corona-besmettingkans met 10% verminderen: gelijk opdoen, overal invoeren.
Maar dat is niet zo, en het sterkste bewijs dat het weinig tot niets helpt is natuurlijk dat niet al bewezen is dat het helpt. (twee tot drie keer lezen deze zin)
Zo moeilijk moet het niet zijn om te bewijzen dat mondkapjes helpen, als ze echt helpen. Het feit dat het bewijs er niet al is, maakt de (nood)zaak van het mondkapje niet sterk!
Kippengaas beschermt ook niet tegen muggen, bewijs daarvoor is moeilijk te leveren.
(Het is ook niet moeilijk om een bewijs van GOD te leveren als HIJ bestaat en ZICH laat zien, maar wel als hij niet bestaat, en zich dus niet kan laten zien)
Alleen, de mondkapjes helpen niet om de besmettingkans met 10% te laten dalen, het helpt (wellicht) een beetje, maar is dat ergens gekwantificeerd? Is dat één procent?
Minder dunkt Maanziek, maar waarom vraagt geen journalist of Kamerlid aan van Dissel om daar een getalletje aan te hangen. Tuurlijk is dat voor een deel een benadering, maar in het RIVM rekenmodel moet die parameter toch ook gewogen worden.
Laten we eens uitgaan van een promille, dus een tiende procent. Op de duizend zieken scheelt dat er 1, of de kans om iemand te besmetten neemt met een 1/1000 af, waarschijnlijk het tweede eerder dan het eerste, maar dan alleen als je alle andere maatregelen in stand houdt. Dat is iets, maar ook niets, daarmee krijg je het R-getal van 1.3 niet onder de 1.
Er was angst dat het dragen van een mondkapje de verkeerde kant op zou werken, doordat mensen minder afstand zouden houden. Dat blijkt niet zo te zijn. Gelukkig maar. Dus de promille blijft, wordt niet opeens meer of minder.
Maar op de een of andere manier denken we hier bij Maanziek dat die onderzoeksvraag (of mensen meer of minder afstand houden) niet de enige en beste vraag is.
Want er zijn andere vraagstukken, en we stellen er drie.
Anderhalve meter in het OV kan niet (2 personen per wagon is niet realistisch) , dan heb je geen OV, en kan niet iedereen reizen, dus dan mag/moet minder dan anderhalve meter, maar wel met een mondkapje.
Anderhalve meter in een klein vol café kan ook niet, maar drinken en eten kan je thuis, dus het café kan in noodgevallen dicht.
In de trein zit je met een mondkapje te dicht bij elkaar, in de bioscoop zat je zonder mondkapje goed uit elkaar, en straks, kruip je onwillekeurig met een mondkapje in de bioscoop toch dichter naar elkaar. Dat is een psychologische wet.
Zo komen we bij de eerste vraag, moge de burger zich niet minder voorzichtig gaan gedragen met een mondkapje, Maanziek heeft toch sterke vermoedens dat de commercie (incl culturele sector) wel denkt dat een mondkapjesplicht andere maatregelen kan verzachten en daar ook naar streeft, want kijk naar het openbare vervoer en de vliegtuigen.
En dat is dus een foute voorstelling van zake, want het vervangt geen andere maatregelen, maar die druk komt er nu wel!
En dan de algemene teneur: laten we het doen, want het is een simpele en goedkope maatregel. Ook dat is een misvatting, want het mondkapje vervangt geen andere maatregelen, het is nog steeds van weinig toegevoegde waarde, zie die promille, en voor die promille betaalt de gemiddelde Nederlander natuurlijk best veel.
Een mondkapje doet de portemonnee van de gemiddelde burger pijn, meer dan de jaarlijks stijgende zorgpremie, iets wat altijd garant stond voor veel kamervragen. Nu vinden sommige Kamerleden dat de mondkapjes bij de voedselbanken moeten worden verstrekt. Primaire levensbehoefte.
Dus een mondkapje kost de burger (en niet de ondernemer) geld, en veroorzaakt overlast als zwerfvuil, en levert economisch niks op, want andere maatregelen blijven en zijn net zo hard nodig, en medisch gezien levert het (hopelijk) een beetje (1 promille) op, wat natuurlijk wel een piepklein winstje is.
En dan kom je bij het volgende probleem, de omgang met mondkapjes, en dan de hygiënisch verantwoorde omgang. Dus niet hoe mensen zich gedragen maar hoe ze er me omgaan. Is er onderzoek of de mensen een mondkapje wel verantwoord gebruiken? Of dat ding wel van het juiste materiaal gemaakt is, gebruikers het wel schoon houden, op tijd vervangen, en of het mondkapje wel goed sluit om je neus. Dat doet het namelijk hier op de maan niet: geen enkel merk, ook niet na een beetje vouwen en drukken. Kunnen die mondkapjes gaan tegenwerken, omdat je er niet juist mee omgaat?
Wat gebeurt er als je een mondkapje op 30 graden wast ipv 60 graden. Of juist wel wasverzachter gebruikt voor je gevoelige reukorgaan. De mondkap wegmoffelt in je broekzak, aan je kin hangt op het perron, tijdens het praten op straat. Wat doet dat met die minimale werking van een promille? Wordt dat dan twee promille de andere kant op. Daarover hoor je ook niks. Is dat het probleem in Spanje en Frankrijk?
Nu beschermen mondkapjes niet de burger tegen het virus van een ander, maar de ander tegen het virus van jezelf. (Toch, of is dat inzicht inmiddels anders?) In die zin maakt het niet uit hoe vies dat ding is, of hoe gammel het materiaal is, het is eigenlijk alleen nuttig als je (zonder klachten en zonder het te weten) besmettelijk bent, want anders ben je thuis.
Brengt ons op de derde interessante onderzoeksvraag: worden zieke mensen zieker omdat ze een mondkapje dragen? Kan dat mondkapje een besmettingshaard gaat vormen, en de dragers op die manier hun eigen virus steeds weer inademen in plaats van uitademen. Dat zou een verklaring kunnen zijn waarom in de zorg veel doden vallen onder het (gezonde) personeel, want die werken met een mondkapje voordat ze door hebben dat ze ziek zijn, en werken dan soms nog door, al beschermen in de zorg de mondkapjes natuurlijk wel tegen het virus van de ander, want daar zijn het medische mondkapjes.
Veel vragen weinig antwoorden.
Maar bij Maanziek drinken we liever een stevige borrel dan dat we een pepeduur leeg suikerpilletje slikken.
Benieuwd of het dringende advies een een verplichting wordt. Vooralsnog nog lijkt het mondkapje een gevalletje: veel geschreeuw en weinig wol.
Maar als de verplichting een ellenlange maatschappelijke discussie beslecht, dan is het wel echte winst, want dan kan de energie weer aan hoofdzakken in plaats van bijzaken worden besteedt zoals het op orde krijgen van de testcapaciteit en het volgen van de regels. Het mondkapje is medisch en economisch gezien geen hoofdzaak (totdat het tegendeel bewezen is).
Het heeft zijn naam tegen, en wat kost dat een tijd en aandacht, maar als het mondkapje zijn eigen discussie de mond snoert, heeft het toch zin.
Waarin een bijzaak een veel te dure hoofdzaak blijkt te zijn.
Het is een dure maatregel.
Je mag ze maar eenmalig gebruiken, dus een scholier heeft er dagelijks zo maar een dozijn nodig.
Op in de gangen, af in de klas.