Het eerste slachtoffer van een oorlog mag de waarheid zijn, de menselijke doden volgen snel en over de laatste slachtoffers kunnen we weinig zeggen, behalve dat ze nog geboren moeten worden.
Reken maar, deze grote oorlog werkt generaties door. En dan hebben we het nog niet over de kosten voor de wederopbouw of de kosten voor het klimaat.
In Rusland was de waarheid al jaren zo dood als een pier, dat onderscheidt deze oorlog misschien van de vele anderen, al beginnen de kanonnen pas te bulderen nadat het vuur al een tijdje is opgestookt en de pan met leugens lekker staat te borrelen.
Deze oorlog is groter, met een dreiging van Wereld Oorlog III.
De absurditeit in de oorlog tussen Rusland en de Oekraïne kent geen gelijke. Wie wil deze oorlog? De bevolking, de arbeiders en boeren, kappers, kleermakers en kunstenaars, ambtenaren, middenstanders en ondernemers, leraren en studenten, vaders, moeders en kinderen, bijna iedereen van west-Oekraïne tot oost-Rusland wil deze oorlog niet.
De burgerbevolking weet het soms nog niet eens, kan het niet bevatten, wil het niet bevatten, mag het niet bevatten, ontkent de schande, kijkt weg van de gruwelijkheden. De leugen is te groot om te aanvaarden, niemand wil deze oorlog, alleen een gefrustreerde dictator en de kliek van jaknikkers om hem heen.
De dictator is zogenaamd bang voor een zich uitbreidende NAVO, maar de dictator vreest vooral de vrijheid, gelijkheid en democratie, want in die wereld is geen plaats voor dictators. Poetin kleeft aan het pluche.
Oorlog voeren kan niet op brede steun van de bevolking rekenen.
De absurditeit komt ook aan het licht in de nieuwe wetgeving. Vijftien jaar cel dreigt voor een Rus die het woord oorlog in de mond neemt, hoe zo’n regel dan precies wordt kenbaar gemaakt is toch de vraag: je mag het niet gebruiken, maar om te weten wát je niet mag gebruiken moet je dát toch opsommen. En kunnen navragen.
Dergelijke absurditeit zijn Rusland niet vreemd, sla De Meester en Margarita van van Michail Boelgakov er maar eens op na. De geschiedenis herhaalt zich, ook toen in de jaren dertig onder Stalin eindigde je in een strafkamp als je openbaar je geweten liet spreken. Of lees Dode zielen van Nikolaj Gogol. In de literatuur verwerkt een land de huiver en de afschrikking, dat gebeurt al eeuwen lang.
Poetin leest niet, Poetin luister niet, Poetin droomt niet, Poetin leeft in een nachtmerrie en slaat als een verwend klein kind met zijn vuist op tafel, en nu met zijn gepantserde vuist beukt hij meedogenloos in het buurland.
Zelf heeft Poetin volgens zijn eigen uitgevaardigde wetten al driehonderd keer levenslang verdient: welk woord uit zijn mond is geen leugen of onwaarheid? Historische feiten, historische leugens, met tanks de grens overrijden en dan zeggen dat het geen aanval is?
Poetin is een dictator, daarvan zijn er meer, hij zal de geschiedenisboeken ingaan als één van de vele leiders die hun land in een catastrofale oorlog hebben gevoerd, maar zeker hij zal met stip worden herinnerd worden als de grootste bedrieger en leugenaar aller tijden.
Denazificatie, genocide, hij projecteert zijn eigen waanideeën op zijn buren. Niet ik ben gek, maar de wereld.
De buren vermoorden en de eigen zonen en de dochters daarvoor opofferen, vervolgens de vaders en moeders voorliegen, en de neven en nichten en ooms en tantes opsluiten als ze hun wanhoop en emoties uitspreken.
Hoe wreed kan een mens zijn?